ایران مقاله

 

 پروژه دانشجویی مقاله در مورد مسجد جامع بجنورد فایل ورد (word) دارای 26 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله در مورد مسجد جامع بجنورد فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی پروژه دانشجویی مقاله در مورد مسجد جامع بجنورد فایل ورد (word) ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پروژه دانشجویی مقاله در مورد مسجد جامع بجنورد فایل ورد (word) :

مسجد جامع بجنورد

مقدمه
«و اقیموا وجوهکم عتد کل مسجد و ادعوه مخلصین له الدین» (قرآن کریم)
پیوند حقیقی اسلام با هنر و معماری در یک مرکز مهم تجلی یافته و آن مسجد است. ساختمان مسجد چگونگی دریافت اسلام و مسلمانان را از هنر و زیبایی نشان می‌دهد، یعنی گزینش زیبایی‌های که در نشان دادن جلال و شکوه خداوند تبارک و تعالی به کار آید و این هنری است اصیل که لایق مکتبی چون اسلام و جامعه‌ای چون جامعه مسلمانان است. بیشترین کاربرد معماری اسلامی در مسجد بوده است.

با توجه به دستورات اسلامی در صدر اسلام، معماری اسلامی ساده و بی‌آلایش و برخاسته از فرهنگ اسلام بود، مساجد آن دوره فضایی ساده و مردمی داشت و اغلب بناهایی مختصر و در حد نیاز بود، ولی گرایش‌های فرهنگی از یک سو و میل و رغبت و ظاهرسازی خلفا و پادشاهان به بناهایی مجلل و عظیم (اغلب در زمان امویان) از سوی دیگر آنها را به سوی معماری تجملاتی سوق داد.
از یک نظر می‌توان مسجد را به دو گونه تقسیم کرد:
1 مساجدی که از ابتدا به عنوان مسجد بنا شده‌اند.
2 معابدی که به مسجد تبدیل شده‌اند.

با ورود اسلام اسلام به ایران، ایرانیان نومسلمان، بعضی از نیایشگاه‌ها و معابد نیاکان خود را به مسجد تبدیل کردند و در این امر نه تنها اشکالی ندیدند، بلکه این موضوع به خاطر سهولت دستیابی به مسجد، صرفه‌جویی در نیروی انسانی و استفاده بهینه از فضاها و مصالح باقیمانده معابد و آتشکده‌ها بسیار منطقی به نظر می‌رسید.
یک نمونه از این مساجد، مسجد جامع بروجرد است که در محل آتشکده و با استفاده از مصالح آن بنا شده است که اینک با توکل به الطاف بی‌بدیل پروردگار بی‌همتا، دفتر حیات این بنای کهن را می‌گشاییم.

مشخصات شهرستان بروجرد
شهرستان بروجرد در شمال استان لرستان ، در 48 درجه و 40 دقیقه طول شرقی و 33 درجه و 54 دقیقه عرض شمالی واقع است. وسعت بروجرد در حدود 30 کیلومتر مربع میباشد و جمعیت آن بر اساس سرشماری سال 1375 ، 316014 نفر است که در حدود 217804 نفر در شهر بروجرد ساکن هستند. استاد سعید نفیسی در این مورد مینوسید که کلمه بروجرد در اصل “بروگرد” بوده است. از این گونه آبادیها که در آخر نام کلمه آنها “گرد” آمده است بسیار است که این کلمه معنی ساختن و بنا نهادن را میدهد. کلمه “برو” در اول نام بروجرد نیز از ریشه بروبار به معنی میوه آمده است .پس “بروگرد” به معنی آبادی است که درآن میوه و بروبار بوده است.

شهرستان بروجرد در ناحیه‌أی کوهستانی که ارتفاع معروفترین قلل آن همچون “گرو” به 3627 متر , “اشترانکوه” به 4328 و “سفیدکوه” به بیش از 4000 متر بلندی میرسد، واقع شده است. درجه حرارت این شهر از 38 درجه در تابستان تا 20 درجه زیر صفر در زمستان درتغییر است.ارتفاع بروجرد از سطح دریا 1540متراست. فاصله این شهر از تهران 394 , اهواز 500 , اصفهان 300 و همدان حدود 150 کیلومتر است.

مسجد جامع که عمدتاً از مساجد مهم شهر است، غالباً در بازار یا در نقطه شروع و یا کنار بدنه اصلی بازار ساخته می‌شود و در جوار مسجد معمولاً بناهای عام‌المنفعه مثل حمام، آب انبار، بیمارستان، میدان و سایر تاسیسات شهری مورد نیاز قرار داشته است. از طرفی چنین مذهبی از عوامل و تعیین کننده کلیه روابط عبادی و سیاسی و اجتماعی بوده است. بنابراین در گذشته که مراسم نمازجمعه برپا می‌شده و هر مسلمانی خود را ملزم به شرکت در آن می‌دانسته، کم‌کم باعث شده در عین اینکه مردم از اطراف و اکناف جهت ادای نمازجمعه هر هفته به شهر می‌آیند و مایحتاج روزمره خود را نیز تهیه و به روستا یا محل زندگی خود ببرند.

از این نظر در کنار مساجد، کم‌کم مراکز اقتصادی شکل گرفته، و بالطبع تاسیسات مورد نیاز دیگر به مروز زمان به آن افزوده شده و بافت معماری شکل می‌گیرد که در اکثر شهرهای قدیم ایران چنین بافت‌هایی وجود دارد و یا وجود داشته است.

در بررسی و مطالعه سابقه تاریخی مسجد جامع مشخص گردید که این بنا در کنار قدیمی‌ترین بافت تاریخی شهر قرار گرفته. در کوی دودانگه و کنار خیلبان جعفری قرار دارد. بنای این مسجد متعلق به قرن سوم است و به نوشته یاقوت حموی و گروهی از مورخان به دستور حمویه بن علی که از طرف خاندان ابی دلف، حاکم بروجرد بود، ساخته شد.

در کتاب دورنمای بروجرد درباره این مسجد آمده است: «در آن روزگار (خلفای عباسی) و آل اجل مردی ادیب به نام احمولته بن علی البروجردی در شهر خود حکمران و وزارت آل اجل را نیز به گردن داشت. ابودلف را به شهر خود دعوت و برای ساختن مسجد جامع اندیشید و به همراه وی کنار آتشکده ویران رفت تا صلاحیت آن را از نزدیک بنگرد. ابودلف پس از دیدن اظهار داشت «هذا المسجد العتیق» اما این تفسیر از دو وجه خارج نیست: یکی اینکه مسجدی بوده که توسط بابک خرم‌دینانی نابود شده است و یا یک آتشکده قدیمی و با استفاده از دیوار جنوبی آن بلکه بنا به تحقیق امروزه با بودن گنبد کنونی صورت مسجد به خود گرفته، آنگاه منبر در آن نهاده و حموله بر آن صعود و خطبه خوانده است.

این همان مسجدی است که ابن خلکان می‌گوید: «و بنی فیه مسجداً». صاحب ترهب القلوب (حمداله مستوفی) گوید: جامع عتیق و حدیث دارد. اما گنبد آن آتشکده بوده، پیش از اسلام بوده. گویند به فرمان هما دختر بهمن ساخته شده و بودن آتشکده در این شهر پیشینه شهرت او را ثابت می‌کند، چون پارسیان در شهرهای مهم آتشده داشته‌اند.
در زمان شاه عباس به علت اینکه شاه عباس از ورود قزلباش به شهر جلوگیری نمود و مردم نیز خواروبار قشون را تامین کنند، به همین علت سنگ نوشته‌ و یادبروی بر بالای درب غربی مسجد

نصب گردید، بدین منظور:
«فرمان همایون اشرف اقدس ابوالظفر شاه عباس بهادرشرف نفاذ یافت: آنگه چون ممالک محروسه از نزول مرفه الحالند، شفقت و مرحمت شاهانه نیز درباره رفع نزول بروجرد از لوازم شمرده به تاریخ یک هزار و بیست و دو هجری».
در سال هزار و شصت و نه (دوران شاه عباس ثانی)‌ مردی به نام درویش یار محمد بخار به خرج خود و به دست خود، منبری در نه پله و در کمال ظرافت و استحکام برای مسجد ساخت و اشعاری بر بدنه راست آن در وصف منبر و تاریخ ثبت است. بیت آخر اینگونه است:
از پی تاریخ چنین خبری گفت خرد «منبر اخلاص دان»

از شعر به حروف ابجد تاریخ ساخت آن را سال 1068ه‍.ق می‌داند.
سلطان محمد نمی دری از برای ورود به طاق بزرگ ساخت و از این در، در ادای وقت نماز استفاده می‌شده، در سال هزار و دویست و نه (نقی خان رازانی بروجردی) به حکم فتحعلی شاه حاکم آن دیار شد. آنگاه ایوان و گلدسته مسجد جامع را بنیاد و بر طاق بزرگ آن در روزگار مامون و معتصم ساخته شده بود، پیوست کرد.

در این روزگار است که حاجی سلیمان کاشی در شمال صحن مسجد جامع، شبستان عریض و طویلی را احداث کرد. مراحل ساخت مسجد بنا به نظر میراث فرهنگی به 9 دوره تقسیم می‌شود. اما دوره‌های متفاوت بنا را به اسناد و مدارک یافت شده و نوشته‌های متون قدیمی به 9 دوره تقسیم می‌کنند. اما دوره‌های متفاوت بنا را به اسناد و مدارک یافت شده و نوشته‌های متون قدیمی می‌توان به شرح زیر بیان نمود:

 

1 دوره اول مسجد تا قبل از آل بویه که از نوع مساجد ستون‌دار قرون اولیه اسلام می‌باشد؛
2 دور آل بویه که همزمان استفاده شدن گنبد منفرد در خارج از محدوده مسجد وقت بود. همانند مسجد اصفهان و اضافه شدن گنبدهای نظام‌الملک و تاج‌الملک؛
3 دوره سلجوقیان که این دوره خود به چند دوره متفاوت تقسیم می‌شود؛
4 دوره فترت یا تخریب بنا (مقارن با قرن هشتم)؛
5 دوره ایلخانان یا دوران بازسازی مجدد شهر؛
6 دوره گورکانیان که در این زمان بخش عمده‌ای به بنا اضافه کرده و تقریباً تغییر یافته است؛
7 دوره صفویه که مشتمل بر قرون دهم و یازدهم می‌گردد؛
8 دوره زندیه و قاجاریه که تغییراتی اساسی از نظر فرم ساختمان در مسجد ایجاد گردیده است؛
9 دوره معاصر (پنجاه سال اخیر).

این بنا یکی از شاخص‌ترین بناهای اسلامی است و سابقه حاکم‌نشینی بودن بروجرد در دوره اسلام حداقل معادل با قدمت مسجد جامع یعنی متجاوز از هزار سال می‌باشد. از طرفی با عنایت به سوابق تاریخی منطقه و با درنظر گرفتن شرایط احدداث شهرها در طول تاریخ، شهری با این عظمت نمی‌تواند بدون سابقه قبلی به از اسلام احداث شده باشد، بلکه بطور یقین و قطع سابقه‌ای طولانی در ادوار قبل از اسلام هم داشته است که در این زمینه نیاز

به مطالعه بیشتر و گسترده‌تر می‌باشد تا به طور قطع و یقین در این مورد اظهار نظر نمود.
مساحت کل بنا حدود 3300 مترمربع و زیربنای آن 2000 مترمربع است.
قدمت و پیشینه تارخی مسجد :
مسجد جامع بروجرد را میتوان از نظر قدمت، باز سازی و تعمیرات به چند دوره تقسیم کرد :
الف:دوره قبل از اسلام:
به عقیده جمعیاز باستان شناسان این مسجد قبل از اسلام آتشکده بوده است و پس از تشرف ایرانیان به دین مبین اسلام آتشکده را ویران نموده و با مصالح آن مسجد را بنا نموده اند، به احتمال خیلی زیاد طاق وسطی ( گنبد خانه ) آتشکده بوده وزیر زمین آن محل افروختن آتش بوده است.

ب: دوره های بعد از ورود اسلام:
دوره ای که بسیاری از مورخین و مولفین از ان نام برده اند و می نویسند : بروجرد شهری است که حموله بن علی درآن منبری به پا داشته وی ابودلف راب ه شهر خود دعوت میکند و به همراه هم از مسجد بازدید میکنند. اودلف پس از بازدید از مسجد می گوید: « هذا مسجد العتیق » با توجه بااینکه مرگ ابودلف تاریخ 226-225 هـ.ق است پس مسجد بودن آن قبل از این تاریخ مسجل می شود.
2- دوره آل بو یه:
با توجه به اینکه سکه های پیداشده از این دوره ( سکه طلا سال 360 هـ. ق) که مربوط به منصور بن نوح ساسانی است و نشانه های به دست آمده درتعمیرات مسجد و نوع تزئینات ستونچه ای و وجود تزئینات آجری دیواری مشخص می شود که مسجد در این دوره هم بازسازی و تعمیر شده است.

3- دوره سلجوقیان:
در قسمت جنوبی در قسمت فوقانی محراب گنبد خانه، کتیبه ای به خط کوفی گلدار وجود دارد که از آجر تراشیده شده است و متن آن چنین است :
“بسم الله اللهم اغفر عامر هذالبقه الصدر العجل مجدالدین جمال الاسلام عزالملک ابوالعر محمد بن طاهر سعید اطاالله بقائه»
با توجه به اینکه دوران صدرات «عزالملک» چهارمین وزیر سلطان سمعود سلجوقی طی سالهای اولیه قرن ششم هجری بوده است در می یابیم که دراین دوره گنبد مورد بازسازی و تعمیر قرار گرفته است و در این ارتفاع اولیه گنبد تاکف مسجد حدود 25 متر بوده است.
4- دوره تیموریان :
دراین دوره بر اثر عواملی همچون زلزله تخریب کلی د رگنبد مسجد صورت گرفته است با توجه به اینکه درتاریخ الجایتو تاریخ زلزله 715 هجری ذکر شده است. احتمالا از این تاریخ تا زمان شاهرخ تیموری ( 850-805هـ.ق ) دیگر مسجد تعمیر نکرده اند. در زمانشاهرخ تیموری تعیمرات بسیاری در مسجد صورت میگیرد و اغلب قسمتها بازسازی میشود. کف گنبد را حدود 2 متر بالا می اورند و ارتفاع آن را حدود 4 تا 5 متر پایین می برند و گنبد رانیز کوچکتر میکند و ارتفاع کلی گنبد به حدود 18 متر می رسد. تا این دوره گنبد خانه بنای اصلی مسجد بوده است. دراین دوره شبستانهای شرقی، غربی و شبستانهای شمالی به بنای مسجد اضافه شده است. ورودی اصلی مسجد هم ورودی غربی بوده است.

5- دوره صفویه :
بر ورودی غربی مسجد یک کتیبه سنگی نصب شده که موضوع آننزول اجلال شاه عباس صفوی درسال 1022 هـ.ق به بروجرد است. دیگر ماندگار این دوره منبر 9 پله چوبی است که درسال 1069 هـ.ق به دست « یار محمد نجار » ساخته شده است.
6- دوره قاجاریه:
با توجه به سنگ نوشته ها و کتیبه ها معلوم می شود که درزمان قاجار نیز تعیمرات و تغییراتی در مسجد ایجاد کرده اند. ایجاد خفته راسته ها، کاشیکاریها و نماسازیها، تعیمر حوضخانه، تعمیر حوضخانه، چاه آب و خانه سرایدار و ساخت مناره ها و ورودی شرقی دراین دوره صورت گرفته است.
7- آخرین تعیمرات:
از سال 1367 هـ. ش روی مسجد شروع شده و هنوز ادامه د ارد، اغلب قسمتها تعمیر، وسعی شده است شکل اولیه آن حفظ گردد ولی در بعضی قسمتها سازه های نو به کار برده اند که عمده ترین آنها سقفی از آهن و آجر است که بر طاق زیرزمین زده شده است. قبلا این سقف توسط 16 پایه خشتی و طاقهای نیم دایره و ضربی ایجاد شده بود. سقف فعلی توسط 12 ستون آهنی و دیواره های مسجد بر پا شده است. درتعیمرات جدید تمام چوبها و الوارهای دورن و بیرون دیوارهای گنبد خانه که پوسیده بودند یا چوبهای نو و قیر اندود تعویض شدند.

ساختار مسجد
زیر زمین
بنایی است محسور کننده و جذاب، به ابعاد 30/10×30/10 متر که توسط 6 در به شبستانهای غربی و شرقی راه دارد که اکنون این ارتباط به وسیله دو پلکان آهنی برقرار شده است.در جبهات شمالی و جنوبی ان تعدادی از آجرهای کهن قدیمی حفظ شده است. بنا بر نظر کارشناسان میراث فرهنگی در زیر آجرها « ملات ساروج » به کار رفته است.
منبر

این منبر زیبا وبزرگ و آرام و خموش به دیوار گنبد خانه تکیه داده است واز گذشته های بسیار دور سخن ها دارد. جایگاه علمای بر جسته ای بوده که از فراز آن نغمه های توحیدی را به گوش اهل دل خوانده اند وسرود عشق را به بهترین نوا سروده اند. این منبر ساخته دست یا رمحمد نجار به سال 1069 هجری است و اشعار زیر در آن نقر شده است :

شکر که از لطف خدای جهان یافت زنوزیب زمین وزمان
یا رمحمد چو با خلاص دل کرد تمام از هنر راستان
منبری آنسان که زبس رفعتش شد بره عرش برین نردبان
از پی تاریخ چنین منبری گفت خرد « منبر اخلاص دان »

رواق‌ها
مسجد دارای دو رواق شرق و غرب است.در رواق غربی چاه آبی وجود داردکه از قدمت زیادی برخوردار است و به «چاد گاوی» مشهور است و با آب انبار ارتباط دارد دلیل این نامگذاری شاید این باشد راس گاو آب آن را بیرون می کشیده اند و به حوضخانه می ریخته‌اند.
زیر پنجره ای زیبا که روی چاه قرار دارد یک لوح سنگی وجود دارد که به «سنگ آبخانه »معروف است که متن آن چنین است.
در زمان دولت شاهنشه کشورستان ناصر الدین شاه گیتی خسرو صاحبقران
سنگ چاه مسجد جامع زنو تعمیر کرد هادی آن میر هدایت شمع بزم اصفهان
باد برپا دولتش تا آنکه بنماید ظهور قائم آل محمد(عج)مهدی صاحب زمان

ایوان مسجد
ایوان به طول 30/10 و عرض 90/7 و ارتفاع تا صحن حیاط 5/14 متر است.طاقهای آن «چیله » (پر) و «طاق رومی» وسقف آن «کانه پوش»است.در این ایوان پنجره های مشبک زیبایی نصب شده است که زیبایی این اثر زنده را دو چندان می کند.این بنا در زمان قاجار نماسازی شده و در گلدسته در طرفین ایوان ایجاد شده است.دو لوح سنگی در طرفین آن قرار دارد که به قلم محمد معین ابن عبداصمد بروجردی است.

متن لوح سنگی طرف شرق ایوان چنین است:
تقی خان معدن احسان و اشفاق کفش وجود و سخی را گشته مصدر
یگانه گوهر دریای اجلال که شد بابا و مام پاک گوهر
بحسن تربیت برزیر دستان زبس باشد ز احسان سایه گستر

اگر گویم که خورشید جهان است جلال جاه او نیست در خور
به تعمیر همین مسجد با اخلاص موفق شد چو از توفیق داور
دو گلدسته که بینی ز آن برآورد که با ذات البروج آمد برابر
فلک بر پاست زین دور انکه گشتند ستون از بهر این خرگاه اخضر
مقدس از ریا چون بود کارش به سعیش لطف حق گردید یاور
بتاریخش روانی گفت فایض «تقدس شانه الله اکبر»
متن لوح سنگی طرف غرب ایوان چنین است:
جهان وجود تقی خان معدلت سیرت
که هست ملت و دین را همیشه پشت وپناه

سپهر قربنایی که از اشرف مالند
هزار قرن اگر چشم را چرخ کهن
کند به عینک تابان مهر و ماه نگاه
به روزگار عزیزان که می نخواهند بود
چنین جوان خردمند پیشه بی اسپاه

گرفت امر حکومت از آن نظام چنانکه نظام دین نبی،از علی ولی الله(ع)
نمود امر به تعمیر مسجدی که نوشت نخست بر در او «کعبه عبده و فدا»
پس از نمودن تعمیر اندر آن مسجد بنا نمود دو گلدسته بهر ذکراله
بنایشان همه چون عهد عاشقان محکم صفایشان همه چون روی دلبران دلخواه
بجنب رفعتشان نقل رفعت گردون مثال پستی ماهیست نزد رفعت ماه

برای سال بنایش به فکر بودم من که از طریق وفا مصرعی خرد ناگاه
معزی از پی تاریخ چه نیکو گفت بحول اشهدان لا اله الا الله
با حساب ابجد در مصراع آخر تاریخ ساخت گلدسته ها 1209 هجری مشخص می شود.
مناره ها:
مناره ها به ارتفاع 20 متر و 30 سانتیمتر(تا صحن حیاط)و قطر 3 متر و 70 سانتیمتر در طرفین ایوان قرار دارند.این مناره ها در سال 1209 هـ ق توسط تقی خان بروجرد به بنای مسجد اضافه شده اند و بر زیبایی آن افزوده اند.
مقصوره یا گنبد خانه
بنایی است مجلل و چشم نواز 30/10/*30/10 متر که در آن یک محراب یک منبر چوبی وجود دارد و دارای 3 در ورودی می باشند.

در جبهه جنوبی و بالای محراب،نقاشی زیبایی برنگهای قرمز و گلبرگهای زینتی و اسلیمی با کتیبه ای در مرکز آن دیده می شود که متن آن چنین است:
«بسم الله الرحمن الرحیم اللهم صلی علی محمد و آل محمد»
در طرفین این نقاشی زیبا،کتیبه ای به خط کوفی گلدار نقش بسته است که مضمون آن آرزوی غفران و طول عمر،برای ابوالعز محمد بن طاهر بن سعید می باشد.
«بسم الله اللهم اغفر عامر هذاالببه الصدر العجل مجدالدین جمال الاسلام عزالملک;.ابوالعز محمد بن طاهر بن سعید اطاالله بقائه»

که بخش جمال الاسلام عزالملک در زیر نقاشی پنهان شده است.
شبستانهای شرقی و غربی
بناهای زیبایی هستند که در طرفین گنبد خانه قرار دارند و در دوره تیموریان به بنای اصلی مسجد اضافه شده اند. شاید هدف از ایجاد این شبستانها استحکام گنبد خانه (مقصوره)بوده است.سقف این شبستانها از «طاق رومی،چهار ترک، ضربی ( زنچیره “) هفت و پنج ـ نیم طاق ـ طاس بندی با چها رگوشواره هشت ترک، تمام دایره، لورزی، شاه برگ ایحاد شدهاست. که هم سقف را بر پا داشته اند. و هم مسجد را مزین و چشم نواز کرده اند. علاوه براینها « خفته راسته ساده » و خفته « خفته راسته ساده » صرفا به خاطر تزئین بکار رفته اند. بر روی درب شبستان غربی اشعار زیر نقر شده است.

سال تاریخش از خرد جستم گفت ( ازاین در درای وقت نماز)
روی در ما بین شبستان شرقی و گنبد خانه جمله«بنده درگاه جلال الدین محمد» نقره شده است.
گنبد:
شامل دو گنبد کهنه و جدید است که گنبد قدیمی و در واقع گنبد اصلی می باشد در دوره تیموریان بازسازی شده است و بعد ها برای حفظ آن گنبدی از آهن و آجر بر روی آن ساخته اند.قطر جداره خارجی گنبد 37/12 متر است که در سال 1350ه‍.ش کاشیکاری آن به اتمام رسیده منتهی در اثر شدت سرما در زمستان و سوز آفتاب در تابستان دچار پوسیدگی و ریختگی وسیعی شده است.علاوه بر آن بر اثر بمباران رژیم صهیونیستی عراق،شکافهای بزرگی در آن ایجاد که آب باران به طاق زیرین نفوذ می کند و راه خروج ندارد و بینم آسیب بیشتر در آن می رود.
شبستان شمالی

دارای دو در ورودی در جنوب غربی و جنوب شرقی است وقتی وارد شبستان می شوی به واقع در می یابی که معمار آن به زیبایی هنر آفرینی کرده است و فضایی روحانی ایجاد کرده که خود به خود انسان را به سکوت و آرامش دعوت می کند.دو«فخر و مدین»بین راه پله ها و شبستان وجود دارد که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند.این شبستان با احتساب پایه های جداری 60 پایه مکعب مستطیل هم اندازه است نور این شبستان از 9 پنجره نیمدایره که در جنوب آن قرار دارد

تامین می شود در سمت شرق این شبستان،یک درب وجود داشته که با کوچه مجاور مسجد ارتباط داشته است که اکنون آن را مسدود کرده اند.کف این شبستان که درست روبه روی گنبد خانه قرار گرفته پایین تر از سطح زمین است

 

کلمات کلیدی :